M.S. 4.yüzyılın izlerini taşıyan muhteşem tarih yolculuğunun durağı Ani İç Kalesi, Ani Ören Yeri'nin güney ucunda, etrafındaki tüm akarsu, vadi ve dağlara hâkim bir tepede konumlandırılmıştır.

İç Kale, ilk kurucuları Urartular ve ardından 4. yüzyıl başlarındaki Kamsarakanlılar devri ile belirli bir mimari forma kavuşmuştur.

Bagratunîler ve ardından Büyük Selçuklular zamanında ise ileri bir gelişim gösterdiği; içerisindeki saray, hamam ve kilise gibi mimari yapılarla zenginleştiği düşünülmektedir.

İç Kale’deki kazılarda 12. yüzyılın ikinci çeyreğine tarihlendirilen bir Selçuklu kitabesi ile Selçuklu’nun aslan kabartmasına rastlanılmıştır.